Bliżej Nauki - Nieprzewidywalne Słońce - po co i jak je badamy
29 listopada o godz. 18:00 zapraszamy na kolejne spotkanie w ramach cyklu Bliżej Nauki. Spotkamy się z dr hab. Arkadiuszem Berlickim, prof. UWr z Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydziału Fizyki i Astronomii, Inkubatora Doskonałości Naukowej oraz Czeskiej Akademii Nauk, Instytutu Astronomicznego. Tematem wykładu będzie "Nieprzewidywalne Słońce - po co i jak je badamy".
Słońce to najbliższa nam gwiazda - jedyna, którą możemy tak szczegółowo badać dzięki jej niewielkiej odległości od Ziemi. Dokładne poznanie procesów na Słońcu ułatwia zrozumienie fizyki innych gwiazd i całego Wszechświata. Można powiedzieć, że Słońce to gigantyczny kipiący garnek plazmy, w którym zachodzi szereg skomplikowanych procesów fizycznych. Słońce jest teraz bardzo aktywne, a na jego “powierzchni” obserwujemy wiele obszarów aktywnych i plam słonecznych, w okolicy których występują silne rozbłyski (wybuchy) i erupcje plazmy. Zjawiska te są w sposób ciągły monitorowane za pomocą obserwatoriów satelitarnych i naziemnych teleskopów słonecznych. Głównym źródłem informacji o zjawiskach aktywnych są obserwacje spektroskopowe, prowadzone w różnych zakresach widma elektromagnetycznego - od fal radiowych, poprzez promieniowanie podczerwone, widzialne i ultrafioletowe, aż do zakresu rentgenowskiego. Badania te mają na celu lepsze zrozumienie mechanizmów odpowiedzialnych za aktywność słoneczną i opracowanie metody prognozowania tej aktywności. Bardzo duża aktywność słoneczna może być potencjalnym zagrożeniem dla współczesnych technologi oraz różnych urządzeń naziemnych i satelitarnych. Burze geomagnetyczne wywołane plazmą wyrzuconą ze Słońca oraz dodatkowe promieniowanie mogą wpływać m. in. na działanie sztucznych satelitów Ziemi i stabilność ich orbit, dalekosiężną komunikację, naziemne i satelitarne systemy nawigacji oraz powodować inne problemy. Aktywność słoneczna ma jednak wpływ nie tylko na ziemską technologię ale też na biologię i życie na Ziemi. Dlatego poważne potęgi gospodarcze przeznaczają środki finansowe na zwiększanie tzw. świadomości kosmicznej oraz na ciągłe monitorowanie stanu pogody kosmicznej.
dr hab. Arkadiusz Berlicki, prof. UWr
Heliofizyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracuje w Instytucie Astronomicznym UWr, jest kierownikiem Zakładu Heliofizyki i Fizyki Kosmicznej. Jest także kierownikiem nowopowstałego centrum badawczego UWr: Inkubatora Doskonałości Naukowej – "Aktywność Słońca i Gwiazd" (program IDUB). Pracuje również w Instytucie Astronomicznym Czeskiej Akademii Nauk, gdzie m.in. koordynował wytworzenie i dostarczenie głównych elementów optycznych do koronografu Metis umieszczonego na pokładzie sondy Solar Orbiter. Współpracuje z wieloma zagranicznymi ośrodkami naukowymi, był kierownikiem projektów badawczych realizowanych w ramach współpracy międzynarodowej i finansowanych przez Komisję Europejską oraz Europejską Agencję Kosmiczną, w tym dotyczącego misji Solar Orbiter. Jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół interpretacji obserwacji satelitarnych i naziemnych zjawisk aktywnych na Słońcu oraz teoretycznych symulacji ich właściwości i ewolucji. Chętnie uczestniczy w popularyzacji nauki i w związanych z nią imprezach. Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.
29 listopada 2024 r., godz. 18:00
Olsztyńskie Planetarium, sala projekcyjna
Wstęp: 1zł
Zapraszamy!